An toàn điện là nhưng quy tắc, quy định, kỹ năng cần thiết được đặt ra nhằm mục đích giảm thiểu, ngăn chặn cácc tác động gây ảnh hưởng cho hệ thống điện và con người trong khu vực có lắp đặt hệ thống điện. Đặc biệt là các yếu tố: dòng điện, điện từ trường, tĩnh điện, hồ quang điện.
Các yếu tố liên quan đến hệ thống điện đều có khả năng gây hại đến con người. Có thể là tĩnh hoặc động. Trong trường hợp điện động thì đó chính là sự chuyển động của các electron. Còn tĩnh điện là sự tích điện trên bề mặt trong quá trình ma sát hoặc tiếp xúc.
Khi dòng điện chạy qua cơ thể con người, có thể gây tổn thương hoặc ảnh hưởng đến tâm – sinh lý, thể chất. Quá trình dòng điện chạy qua cơ thể làm cho tê, giật toàn thân. Trong trường hợp dòng điện đủ mạnh có thể gây tử vong. Quá trình này được gọi là điện giật.
Điện giật sẽ mang lại hậu quả to, nguy hiểm đối với con người. Có thể anh hưởng tâm sinh lý, tính mạng của con người.
Với từng mức độ dòng điển khác nhau sẽ ảnh hưởng khác nhua đến tâm – sinh lý của con người. Trong nhiều trường hợp có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, mất cân bằng sinh lý, rối loạn tuần hoàn hoặc mất trí nhớ. Còn có những trường hợp nếu ảnh hưởng trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Khi dòng điện chạy qua cơ thế người sẽ gây co giật cơ bắp. Đặc biệt các bộ phận dễ bị ảnh hưởng như tim, phổi. Trong trường cường độ dòng điện đủ mạnh sẽ gây ngừng hô hấp, tuần hoàn. Đối với trường hợp nếu đang thi công trên cao sẽ gây nên tình trạng chấn thương khi ngã từ trên xuống.
Một số trường hợp không gây nguy hiểm về tính mạng nhưng có thể gây nên một số trường hợp như sau: bỏng do tia lửa điện, tê liệt thần kinh hoặc ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp.
Theo thống kê hằng năm, có khoảng 350 – 400 người thiết mạng và hàng trăm người bị thương. Trong đó có khoảng 70% các trường hợp tai nạn có nguyên nhân từ việc mất an toàn khi sử dụng. Dưới đây là một vài nguyên nhấn chính dẫn tới những con số đáng tiếc này:
Tuân thủ những nguyên tắc an toàn điện trong quá trình sử dụng các thiết bị điện sinh hoạt hằng ngày sẽ giúp bạn hạn chế được nhiều rủi ro và thiệt hại liên quan tới tài sản, thậm chí là tính mạng. Dưới đây là một số nguyên tắc mọi người cần tuân thủ:
Thiết bị đóng ngắt là thiết bị giảm ảnh hưởng, tác động của dòng điện khi xảy ra sự cố mất an toàn như hư hỏng, chập cháy hoặc điện giật. Đây là một trong những nguyên tắc an toàn điện đầu tiên mà người dùng cần thực hiện và tuân thủ:
Khi gặp phải những trường hợp này, người dùng cần nhanh chóng tách cáp ăng-ten ra khỏi tivi, đồng thời rút phích cắm của các thiết bị điện,… Nếu bị ngập nước hay gió bão làm tốc mái, đổ tưởng,… bạn cần ngắt ngay cầu dao, atomat điện để đảm bảo an toàn.
Những vị trí lắp đặt cầu dao, cầu chì, công tắc và ổ điên cần phải sắp xếp ở nơi cao ráo, thoáng mát đảm bảo thuận tiện khi sử dụng. Bên cạnh đó, đối với các hộ gia đình có trẻ nhỏ hoặc nằm trong vùng có nguy cơ bị ngập úng thì cần lắp đặt các thiết bị lên cao hơn nền và sàn nhà ít nhất khoảng 1,5m.
Người dùng tuyệt đối không được đặt các thiết bị điện tại những nơi ngập nước, ẩm ướt hay gần những đồ vật dễ cháy nổ khi tiến hành lắp đặt. Ngoài ra, cần phải nối đất vỏ kim loại cho những thiết bị gia đình như tủ lạnh, máy giặt, bếp điện,… đẻ phòng tránh những trường hợp chập cháy, rò rỉ điện xảy ra.
Một trong số những biện pháp sử dụng điện an toàn đó chính là lựa chọn và sử dụng các thiết bị điện chất lượng. Nên sử dụng ổ cắm điện phù hợp để phòng chống cháy nổ trong gia đình. Ưu tiên sử dụng các loại ổ điện chống giật, ổ cắm chịu tải lớn, ổ cắm chống nổ,… trong gia đình. Bên cạnh đó, toàn bộ dây điện trong nhà nên được đặt ống cách điện và dùng dây có vỏ bọc cách điện.
Cần chuẩn bị đầy đủ đồ bảo hộ hay các thiết bị, dụng cụ an toàn điện khi tiến hành bảo trì, bảo dưỡng, kiểm tra thiết bị điện. Nếu phải trèo cao hoặc làm việc trong phòng kín cần có ít nhất 2 người để hỗ trợ nhau.
Người dùng cần phải thường xuyên kiểm tra, thay thế hoặc sửa chữa nếu phát hiện các thiết bị điện hư hỏng để không gây ra hiện tượng rò rỉ, chập cháy điện,… trong quá trình sử dụng.
Thường xuyên kiểm tra đường dây, các thiết bị đóng cắt, bảo vệ như cầu dao, cầu chì, công tắc,.. trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó, người dùng cũng nên ngắt nguồn điện của các thiết bị khi không sử dụng đến để phòng chập cháy.
Trong trường hợp nếu dây điện bị đứt, các thiết bị điện bị hỏng thì phải được kiểm tra, thay thế hoặc sửa chữa rồi mới tiếp tục sử dụng.
Tuyệt đối không nen vừa sạc vừa sử dụng các thiết bị như điện thoai, túi sưởi,… để đảm bảo an toàn. Khi quá trình sạc kết thúc, người dùng cần rút dây sạc để tránh cháy nổ, đồng thời tránh sự hiếu hỳ của trẻ nhỏ trong gia đình (nếu có).
Ngoài những biện pháp được kể trên, thì người dùng cũng cần phải lưu ý một số điểm sau đây để đảm bảo an toàn nhất khi sử dụng điện:
Việc tuân theo những nguyên tắc đảm bảo an toàn điện là biện pháp hạn chế tối đa những yếu tố tác động ảnh hưởng đến tài sản, sức khoẻ và tính mạng con người. Đặc biệt, đây còn là yếu tố cần phải tuân thủ trong quá trình sử dụng cũng như thi công sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng đường điện, thiết bị điện,…
